جاذبههای گردشگری شهر بندرعباس
بنــدرعباس در نزديکی دهکــدهاى به نام «شهرو» قرار گرفته است. در اوايل قرن هشتــم هجــرى نام جردن به «شهرو» و بعدها به «گمرو» يا «گامبرون» تغيير يافت. در دورۀ صفويه، شاه عباس اول امکانات زيادى را به بندر گمبرون اختصاص داد و آن بندر را توسعه و رونق بخشيد و اين شهر بندرى را به نام خود بندرعباس ناميد. این بندر یکی از مناطق گردشگری مهم جنوب ایران به حساب میآید. در ادامه بعضی از جاذبههای گردشگری بندرعباس معرفی شدهاند.
مسجد گلهداری
یکی از مساجد مهم شهر بندرعباس، مسجد گلهداری است که در سال ۱۲۹۶ ه.ق. بنا شده است. ستونهای آن با گچبری تزیین شدهاند و شبستان آن توسط تیر و تختههای چوبی و اندود گلی بنا شدهاند. در حال حاضر بخشی از مسجد برای استفاده نمازگزاران، آماده شده است. کتیبــهای به تاریخ ۱۳۳۸ نیز در مسجد دیده میشود که نام بانی در آن نوشته شده است. این مسجد در مرکز شهر بندرعباس قرار گرفته است.
حمام گلهداری
یکی از بناهای تاریخی بندرعباس حمام گلهداری است که به موزه تبدیل شده و در بخش مرکزی شهر در محله بازار اوزیها قرار دارد و قدمت آن به تاریخ قاجار برمیگردد. حمام به مسجد گلهداری وقف شده و واقف آن تجارتخانه حاج شیخ احمد گلهداری است. در گذشته مردم از آن به عنوان حمام عمومی استفاده میکردند و از سال ۱۳۷۹، سازمان میراث فرهنگی استان هرمزگان این بنا را به عنوان موزه مردمشناسی انتخاب کرد و با درست کردن فضا و نصب مجسمه هایی، آن را به یکی از جاذبههای گردشگری بندرعباس تبدیل کرد.
برکههای باران
پنج آبانبار مربوط به دوران صفوی در فضای وسیعی در خیابان ۲۲ بهمن شهر بندرعباس دیده میشوند که گنبدهای موزون و زیبای آنها از شاخصههای اصلیشان محسوب میشوند. این مجموعه در گذشته از منابع ذخیره آب شیرین بندرعباس بود و هر برکه دارای چهار دهانه اصلی برای برداشت آب بودند. این مجموعه پس از مرمت توسط میراث فرهنگی استان تغییر کاربریِ آن به آمفی تئاتر و موزه آب انجام شد.
قلعه فین
یکی دیگر از جاذبههای گردشگری بندرعباس قلعــه فین، در بخش فین است. باستان شناسان معتقدند که این قلعــه در اواسط زمان ورود اسلام به ایران احداث شد و احتمالاً کاربرد نظامی و حفاظتی داشته است. با وجود تخریب بخشهایی از قلعه در زلزله سال ۱۳۸۶، اما قلعۀ فین هنوز هم جزء جاذبههای گردشگری بندرعباس محسوب میشود. قدمت قلعه را از عمر تکه سفالهایی که در آن پیدا شده، حدود ۷۰۰ سال تخمین میزنند با وجود آنها احتمالاً تاریخ ساخت آن به دوره ایلخانی و تیموری میرسد.
مسجد جامع دلگشا
مسجد دلگشا در نبش بلوار طالقانی در محلۀ دلگشا و در خیابان ساحلی قرار دارد. ساختمان قدیمی مسجد در سال ۱۷۵ ه.ق ساخته شده و در سال ۱۳۵۴ شمسی، بیشتر قسمتهای آن به جز بخشی از شبستان، بازسازی شد. بخش قدیمی دارای ستونهای متعدد با سرستونهای گچبری شبیه به مسجد گلهداری و مسجد دژگان است. این بنا به شماره ۱۵۹۹ به ثبت آثار ملی ایران رسیده است.
چشمه آبگرم گنو
چشمه آبگرم گنو در فاصله ۳۴ کیلومتری شمــال شرقی بندرعباس، در منطقه حفاظت شده کوه گنو، قرار دارد. آب این چشمه از دستــه آبهای گوگردی خیلی گرم محسوب میشود. چشمــه گنو را میتوان مهمترین چشمــه معدنی در جنوب کشور و یکی از جاذبههای گردشگری بندرعباس دانست. گردشگران داخلی، گردشگران خارجی بسیاری از کشورهای حاشیه خلیجفارس برای بهره بردن از چشمه گنو به بندرعباس سفر میکنند.
معبد هندوها
معبد هندوها که با نام پرستشگاه بتگوران هم شناخته میشود، در اواخــر دوره نــاصرالدین شاه ساخته شده و در دوران مظفرالدین شاه مورد بهرهبرداری قرار گرفت. این معبد را یکی از تجار ثروتمند هندی برای رفــع نیاز تجار هندی که به ایران میآمدند ساخته است. معبد هندوها در شهر بندرعباس در ضلع شمالی خیابان امام خمینی و در مقابل بازار شهر واقـــع شده است. اســاس ساختمان این معبدِ متعلق به خدایان ویشنو، عبارت است از یک اتاق چهارگوش میانی که بر روی آن گنبدی قرار گرفته و طرح آن کاملاً متأثر از معماری هندی است و این معماری ویژۀ آن را عنوان یکی از بارزترین جاذبههای گردشگری بندرعباس تبدیل کرده است.
موزه مردمشناسی خلیج فارس
از دیگر جاذبههای گردشگری بندرعباس، موزۀ مردمشناسی خلیجفارس در بلوار پاسداران است که یکی از بزرگترین مـــوزههای مـــردمشناسی ایران محسوب میشود. بنای این موزه با بهره گیری از معماری سنتی هرمزگان در محوطه تاریخی برکههای باران ساخته شده و نمونهای نادر و گرانبها در معرفی معماری جنوب ایران بهحساب میآید. در این موزه بخشهای بازار سنتی، صید و صیادی، آزادسازی جزیره هرمز از دست پرتغالیها، باستانشناسی دوره اسلامی، بخش سکه و نگارخانه وجود دارد. فضای عمومی، در وسط عمارت این موزه لنج نسبتاً بزرگی تعبیه شده که جلوه ویژهای به موزه بخشیده و ارتفاع بادبان آن به نورگیر طبقه سوم میرسد.
اسکلۀ قدیم بندرعباس
اسکله قدیمی بندرعباس واقع در کناره جنوبی بلوار طالقانی از جاذبههای گردشگری بندرعباس است. این اسکله در سال ۱۳۱۸ شمسی ساخته شده و طی سالیان دراز فعالان ساده بازار به کار صدور کالاهای داخل از قبیل حبوبات، چرم و پوست، پسته و فرش و خرما و خارک و ورود کالای مورد نیاز استانهای مجاور از قبیل قند و شکر برنج، روغن، ادویهجات، پارچه، چوب و چندل با شیخ نشینهای حاشیه جنوبی خلیجفارس و بنادر بمبئی و کراچی، عمان و عدن و سرزمینهای آفریقایی از قبیل زنگبار و کنیا ارتباط تجاری داشتند.
امامزاده سید مظفر بندرعباس
یکی از زیارتگاههای مهم استان هرمزگان، آرامگاه سیدمظفر از نوادگان امام موسیبن جعفر (ع) است. تقریباً در بیشتر ماههای سال، زائران زیادی را به خود جذب میکند. همچنین سالی یک بار صیادان بخصوص صیادان جزیره قشم به زیارت سیدمظفر رفته و با قربانی کردن گاو و گوسفند برای کسب روزی بیشتر، آرامش دریا و سلامتی دریانوردان به ساحت مقدس ایشان دعا میکنند. سپس با گوشتهای قربانی خوراک پخته و در میان فقیران پخش میکنند. در این مراسم، یک روحانی اوراد و دعاهای مخصوصی خوانده و صیادان با لحن خاصی آن را تکرار میکنند.
دره داماش
درۀ داماش یکی از جاذبههای گردشگری بندرعباس واقع در روستای سیخوران و یکی از زیباترین درههای ایران است که سالانه گردشگران بسیاری از آن دیدن میکنند. بین دره داماش رودخانهای جریان دارد که از کوههای هماگ سرچشمه گرفته است. این رودخانه پس از پیوستن به چندین شعبه رودخانه کوچک با نام رود جلابی به خلیج فارس میپیوندد. پاییز و زمستان و اوایل بهار بهترین زمان برای رفتن به درۀ داماش است.
باغ پرندگان
باغ پرندگان بندرعباس در مجموعۀ بزرگ طبیعت واقع در چهار کیلومتری جاده بندرعباس- میناب قرار دارد. باغ پرندگان بندرعباس دارای هفت بخش مجزا جهت نگهداری از پرندگان آبزی و کنارآبزی، شکاری، ماکیان سانان، کبوترسانان، زینتی، شترمرغها و طاووسها است که در حال حاضر ۹۰ گونه در این باغ نگهداری میشوند.
گنبد نمکی گچین
روستای گچین در فاصله ۵۰ کیلومتری غرب بندرعباس واقع شده و در شرق روستای گچین گنبد نمکی گچین قرار دارد. این گنبد در حقیقت مشابه گنبدهای نمکی هرمز و لارک از لحاظ تنوع مینرالوژی و سنگشناسی است. از لحاظ تنوع زمین شناسی یکی از زیباترین گنبدها و از جاذبههای گردشگری بندرعباس است.
چشمۀ آبگرم خورگو
آبگرمی که از کنار روستای خورگو میگذرد و به خلیج فارس ریخته میشود از چشمههای آبگرم روستای خورگو سرچشمه میگیرد. این چشمه آب معدنی متشکل از سه چشمه است، آبی که در چشمۀ اول قرار دارد از شکــاف سنگهای آهکی مارنی خارج میشود و مسیر خود را به سمت رودخانه خورگو ادامــه میدهـــد. آب این چشمه دارای املاحی مانند سولفات و کلسیم و همراه با منیزیم و کلر و سدیم است. چشمــۀ دومی که در اطراف روستا قرار دارد، در واقع در یک کیلومتری چشمه اول واقع شده و از شکاف سنگهای مارین و به صورت جوشان از زمین بیرون می آید دارای املاحی مانند گوگرد و کاتیونها و آنیونهای مختلف گرم است. در نزدیکی چشمه حوضچهای شبیه به دایره و به قطر ۳ متر ساخته شده و مردم از آن برای استحمام استفاده میکنند. املاح چشمۀ سوم نیز مانند املاح چشمۀ دوم است و از آن به عنوان استحمام نیز استفاده میشود.
خانه جری پولاک
خانه جری پولاک واقع در شهر بندرعباس از جاذبه های گردشگری بندرعباس این بنا مربوط به دوره پهلوی است که توسط شخصی بنام جری پولاک که به این منطقه آمده بوده ساخته شد. در سال ۱۳۵۷ همزمان با انقلاب این خانه ویران شد. قسمتی که باقی مانده، کارگاه نقاشی وی بوده است.
مسجد ناصری
این مسجد در دوره قاجار توسط شخصی به نام محمدعلی ناصری حیدرآبادی در سال ۱۳۰۴ ساخته شد. سبک ساخت این بنا مشابه بنــاهای دیگر در جنوب و دارای اصالت خاصی است. سقف این مسجد از چوب مخصوصی به نام صندل یا چندل که در آن زمان از هندوستان وارد میکردهاند ساخته شد. این مسجد دارای تزیینات گچبری و کاشیکاری چشمنوازی است.
حمام گَپ
حمامهای عمومی در روزگار نه چندان دور در بسیاری از شهرهای کشور وجود داشتند و مردم معمولاً به این حمامهای عمومی میرفتند. این حمامها امروزه از نظر گردشگری بسیار مهم به حساب میآیند و گردشگران علاقه زیادی به آنها دارند. شهر بندرعباس نیز دارای یکی از این حمامهای بزرگ به نام حمام گَپ با قدمت دوران قاجار است. حمام از دو قسمت زنانه و مردانه تشکیل شده و در دوره پهلوی دوم با راه اندازی لولهکشی شهری در بندرعباس به تأسیسات لولهکشی مجهز و در بخشهایی از آن از دوش استفاده شد. حمام بزرگ یا همان حمام گپ در خیابان امام موسی صدر واقع شده است. این اثر در تاریخ ۷ مهر ۱۳۸۱ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
مدرسه شریعتی
مدرسه شریعتی واقع در شهر بندرعباس از جاذبههای گردشگری بندرعباس مربوط به دورۀ پهلوی، به حساب میآید. این مدرسه به گونهای احداث گردیده که با شرایط آب و هوای منطقه سازگار بوده و جریان باد به سهولت به تمام قسمت بنا حرکت میکند. جری پولاک در دوره پهلوی در هرمز زندگی می کرده و این مدرسه توسط او ساخته شد.
پارک ساحلی سورو
پارکی ساحلی سورو در بندرعباس و در نزدیکی دریا قرار دارد. این پارک ساحلی که جزء جاذبههای گردشگری بندرعباس است و امکاناتی نظیر فضای بازی کودکان، میز و نیمکت سنگی دارد. همچنین درختانی نظیر نارگیل، نخل زینتی، خرما، سیکاس، ختمی دریایی، گارم زنگی و پلومریا در این پارک وجود دارد. مشعل جنگل، این پارک ساحلی را از دیگر پارکهای سطح شهر متمایز کرده است.
صید مشتا
صید مُشتا یک نوع ماهیگیری در بندرعباس است. برای این نوع صید نیاز است که ماهیگیر زمان جزر و مد را بداند، چوبهایی در ساحل بگذارد و یک تور ماهیگیری به آن وصل کند. به این صورت زمانی که آب بالا میآید، ماهی و آبزیان به داخل آن میروند و با پایین آمدن آب، صید آنها صورت میگیرد.
بازار سنتی بندرعباس
بازار سنتی بندرعباس واقع در بلوار طالقانی، از قدیمیترین و شلوغترین بازارهای این شهر بندری است که با وجود مراکز خرید متعدد و جاذبههای گردشگری که در بندرعباس وجود دارد، همچنان رونق خود را حفظ کرده و گردشگران و مسافران بسیاری برای تماشای این نقطه از شهر در آن حضور مییابند. گردشگران میتوانند با رفتن به این بازار صنایعدستی، خوراکیهای بومی و اجناس با قیمت مناسب را تهیه کنند.
بازار ماهی بندرعباس
بازار ماهی دقیقاً در انتهای بازار سنتی قرار گرفته و از ابتدای روز ماهیفروشان در محوطهای بزرگ و در فضایی باز به عرضۀ محصولات دریایی تازه و مخصوص جنوب مشغول میشوند. مسافران میتوانند با حضور در این بازار انواع ماهی، میگو و محصولات دریایی تازه را تهیه کنند.
بازار اِوزیها و لاریها
بازار اِوزیها و لاریها دو بازار قدیمی و سنتی و از جاذبههای گردشگری بندرعباس هستند که قدمت آنها به حدود سه قرن میرسد. وجه تسمیه این بازار به اِوزیها، به طایفهای از مردم فارس که در گذشته بیشتر غرفههای این بازار را در اختیار داشتهاند، باز میگردد. در این بازارها که با فاصلۀ بسیار کمی از یکدیگر در بلوار امام خمینی قرار گرفتهاند، میتوان انواع کالاهای مورد نیاز، سوغات، صنایع دستی، خوراکیهای بومی و غیره را، با قیمتی مناسب تهیه کرد.
مجتمع تجاری ستاره جنوب
مجتمع تجاری ستارهی جنوب در بلوار طالقانی در چند طبقه احداث شد. از ویژگیهای قابل توجه این مرکز تجاری، میتوان به حضور یک صنف خاص در هر طبقه از آن اشاره کرد. بهعنوان مثال در یک طبقه کیف و کفش، در طبقۀ دیگر طلا و جواهر و غیره به فروش میرسد. همچنین در طبقۀ سوم این مجتمع تجاری شهربازی و در طبقۀ چهارم سالن سینما وجود دارد.