کرمان اکنون پهناورترین استان ایران است و با توجه به داشتن قدمت و تاریخی غنی، غذاهایی سنتی و مخصوص به خود که بسیار لذیذ هستند و همچنین بناهای تاریخی، یکی از زیبا ترین و دیدنی ترین استان های ایران به حساب می آید. مرکز استان کرمان شهر کرمان است که می توان آن را جزو پنج شهر تاریخی ایران به حساب آورد. این استان در قسمت جنوب شرقی ایران واقع شده است.
در این مطلب می خواهیم با هم چند مورد از دیدنی های این استان تاریخی و زیبا را با هم مرور کنیم تا در سفر به کرمان حتماً به بازدید این مناطق و مقاصد گردشگری بروید و از دیدن آن لذت ببرید.
دیدنی های استان کرمان
1. ارگ بم
ارگ بم را می توان یکی از معروف ترین بناها در ایران دانست و تمام ایرانیان حداقل یک بار اسم این بنا به گوششان خورده یا عکسی از این بنا مشاهده کرده اند. ارگ بم بزرگترین مجموعه خشت و گلی جهان است که قدمت آن به بیش از دو هزار سال پیش و قبل از میلاد مسیح باز میگردد. این ارگ یکی از قدیمی ترین نقاط شهر نشینی در جهان به حساب می آید و بلندترین عمارت آن 5 طبقه دارد که جایگاه حاکم شهر است و بر روی صخره ای ساخته شده است. پس از ظهور اسلام دو مسجد و یک زورخانه به بناهای این ارگ افزوده شد. مساحت این ارگ در حدود 180 هزار متر مربع است که به دیوار هایی به بلندی 6 تا 7 متر احاطه شده است. برای امنیت این شهر 67 برج در سطح شهر ساخته شده بود.
در جریان زلزله دی ماه سال 1382 این ارگ با صدمات شدیدی مواجه شد به طوری که بیش از نیمی از آن تخریب شد. در 16 سال گذشته این ارگ به صورت مستمر در حال مرمت و باز سازی بوده است تا شکوه گذشته خود را باز یابد. این بنا در فهرست میراث جهانی و میراث جهانی در خطر به ثبت رسیده بود که با تلاش های انجام شده در جهت بازسازی آن از فهرست میراث جهانی در خطر خارج شد.
2. گنبد جبلیه
در قسمت شرقی شهر کرمان می توانید گنبد جبلیه را بیابید. قدمت این گنبد را به قرن دوم قبل از میلاد مسیح نسبت می دهند. کاربرد این بنا به صورت دقیق هنوز مشخص نشده و برخی آن را رصد خانه و برخی آن را مقبره و آرامگاه شخصی مهم می دانند. در هر حال این بنای سنگی با گنبد خاصش بسیار جلب توجه می کند. این بنا در خیابان شهدا و در نزدیکی قبرستان صاحب الزمان قرار دارد.
3. آبشارهای سیمک
آبشارهای منطقه سیمک که در شمال استان کرمان قرار دارد از جمله مناطق زیبا و دیدنی این استان است. این منطقه که برای علاقه مندان به طبیعت و صخره نوردان بسیار جذاب است از دره ای با عرض کم و دیواره هایی با ارتفاع 3 تا 5 متر تشکیلشده است. برای رسیدن به آبشار سیمک باید از وسایل صعود و صخره نوردی استفاده کرد و از آمادگی بدنی مناسبی برخوردار بود. وجود امکانات گردشگری و اردوگاه های ساخته شده در این منطقه باعث شده تا بسیاری برای بازدید از این منطقه و یا صخره نوردی در میان این دره و آبشارهایش قصد سفر به آن را داشته باشند.
4. جنگل پردیسان قائم
این جنگل که تمام درختان آن کاشته شده اند را می توان بزرگترین جنگل دست کاشت ایران دانست. در این جنگل که در شرق کرمان قرار دارد بیش از 500 هزار دخت از انواع درختان کاشته شده است. کوه های صاحب الزمان که در کنار این جنگل قرار دارد بر زیبایی و جاذبه هایی گردشگری این منطقه افزوده است و به نوعی بام کرمان محسوب می شود.
5. باغ شاهزاده ماهان
باغ شازده ماهان یا شاهزاده ماهان در دو کیلومتری شهر ماهان و در نزدیکی شهر کرمان قرار دارد. این کوه که در دامنه های کوه های تیگران قرار دارد مربوط به اواخر دورۀ قاجار است و در سال 1353 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت جهانی رسیده و در فهرست میراث جهانی یونسکو نیز قرار دارد.
مساحت این باغ حدود سه و نیم هکتار است که 407 متر طول و 122 متر عرض دارد و بزرگترین و زیبا ترین باغ ایران به حساب می آید. باغ شاهزاده ماهان از دو مجموعۀ غربی و شرقی تشکیل شده است و در این باغ فواره های بسیار زیبایی ساخته شده است که بر پایه نیروی اختلاف ارتفاع کار میکنند. نه تنها خود این باغ بسیار زیبا است بلکه بناهایی زیبا و دیدنی نیز در آن ساخته شده است.
6. بازار سرتاسری
یکی از قدیمی ترین بازارهای تجاری ایران در کرمان قرار دارد. این بازار که ابتدای آن میدان ارگ است و به خیابان میرزا رضای کرمانی ختم میشود، طولی در حدود 1200 متر دارد. این بازار قدیمی با کاروانسراها، موزه ها، حمام ها و بناهای مذهبی در سرتاسر آن باعث می شود که گردشگران علاوه بر خرید به گشت گذار و دیدن بناهای تاریخی نیز مشغول شوند. این مجموعۀ دیدنی بناهایی خاص و زیبا را در خود جای داده است که از مهم ترین آن ها می توان به حمام گنج علی خان، موزۀ سکه، چای خانه حمام وکیل، بازار مسگر ها و مسجد گنج علی خان اشاره کرد. از قسمت سر پوشیدۀ گنبدی شکل بازار اصلی شروع می شود و تا 600 متری فضای باز ادامه دارد و از آنجا به مسجد جامع کرمان می رسید.
7. حمام وکیل
حمام وکیل بخشی از مجموعۀ وکیل کرمان است که امروزه به صورت چایخانه سنتی از آن استفاده می شود. این بنا را در سال 1270 با تأثیر پذیری از معماری دورۀ زندیه و قاجاریه ساخته اند. این بنا با ستون های بسیار شکیل و سقف های هلالی خود و همچنین کاشی کاری و گچ بری های بسیار زیبا چشم هر بیننده ای را به خود مشغول می کند.
8. مجموعه گنجعلی خان
یکی از بی نظیر ترین و زیبا ترین ساختمان های کرمان مجموعه گنجعلی خان است. این مجموعه زیبا و بی نظیر با معماری چشم نواز از مجموعه های مختلفی همچون حمام، بازار، آب انبار، کاروانسرا تشکیل شده است. سقف این بنا به شکل گنبد است و در آن از معماری اسلامی دوران صفویه استفاده شده است که با رنگ های شادی مثل آبی روشن، زرد، قرمز و نارنجی که بر روی این بنا مشاهده می شود به راحتی قابل شناختن است. ین بنا در مرکز قدیمی و کنار بازار بزرگ و سراسری کنار قرار دارد.
9. باغ فتح آباد
ساختمان مجلل و بسیار با شکوهی که در دو طبقه ساخته شده و با استفاده از گچ بری و نقش و نگارهایی زیبا و بسیار هنرمندانه تمام توجه را به سمت خود می کشد. در روبروی این عمارت حوض بزرگی قرار دارد که برای پر کردن آن از آب قنات استفاده شده و انعکاس این عمارت بر روی آب این حوض در شب بسیار زیبا است. درختان بلند قامتی که دور تا دور این بنا را در اختیار خود قرار داده اند نیز شایان توجه است. این بنا متعلق به دوران قاجار است و در روستای اختیار آباد قرار دارد.
10. گندم بریان
مجموعه تپه هایی سوخته و پوشیده از گدازه های آتشفشانی به مساحت 480 کیلومتر مربع که در 80 کیلومتری شمال شهر شهداد قرار دارد. در این منطقه به دلیل گرمای بسیار زیاد هوا زندگی و حیات وجود ندارد و بسیاری از رسانه ها این منطقه را گرم ترین نقطۀ جهان و ایران می دانند، این منطقه در سال 2005 ب ثبت دمای 7/70 درجه سانتی گراد گرم ترین روز را به خود دیده است. گندم بریان پوشیده از سنگ ها و گدازه های بازالتی سیاه رنگ است و همین گوشش سیاه آتشفشانی باعث می شود دمای هوا به شدت بالا رود. گندم بریان کم ارتفاع ترین منطقه داخلی ایران نیز به شمار می رود و این نیز گرمای آن را تشدید می کند. بر اساس برخی روایات این منطقه در مجاورت جاده ابریشم بوده و در طول سال کاروان های بسیاری از آن عبور می کرده اند. در فصول گرم سال بازرگانان به چشم خود دیده بودند که در این منطقه بر اثر شدت گرما گندم هایشان برشته می شود و به همین دلیل نام این منطقه را گندم بریان نهادند.
11. مسجد جامع کرمان
مسجد جامع کرمان که به مسجد جامع مظفری نیز شهرت دارد در کنار میدان شهدا قرار دارد. این بنا از جمله مساجدی است که چهار ایوان دارند و دارای صحن ایوان و شبستان نیز است. این مسجد در زمان سلسله آن مظفر بنا شده و با استناد به کتیبه نصب شده بر سر در اصلی این مسجد تاریخ ساخت آن را 750 هجری قمری می دانند. این بنا در طول زمان مورد مرمت قرار گرفته و الحاقاتی نیز به آن صورت پذیرفته است. از جمله مرمت های این بنا می توان به کاشیکاری ستون های داخل مسجد و احداث شبستان شمالی و کاشی کاری ایوان بزرگ نام برد. سر در رو به سمت شرق این مسجد با اصابت توپ شلیک شده توسط آقا محمد خان قاجار خراب شد اما بعد ها مورد بازسازی و مرمت قرار گرفت.
12. یخدان مویدی
خیلی دور نیست زمانی که مردم از تکنولوژی امروزی بهره مند نبودند و در خانه ها برق و یخچال وجود نداشت. مردم برای رفع نیاز های خود باید کارهایی می کردند و از خلاقیت استفاده می کردند. یکی از این کارها که امروزه بازدید کنندگان بسیاری دارد یخدان مویدی است. یخدان در گذشته نقش یخچال را بازی می کرده و در فصل تابستان آب را خنک نگه می داشته تا مردم به آب خنک در این فصل گرم دسترسی داشته باشند. یخدان مویدی در سال 1378 در لیست آثار ملی ایران به ثبت رسید و برای بازدید از آن باید به خیابان ابوحامد کرمان مراجعه کنید.
13. ارگ راین
یکی دیگر از آثاری که در استان کرمان باید به بازدید آن رفت ارگ راین است. این ارگ که نسبت به ارگ بم در این روزها سالم تر مانده است شامل قلعه ای با اتاق های متعدد است که در جنوب شهر راین قرار دارد. سبک معماری این بنا مشابه ارگ بم است.
14. موزۀ صنعتی کرمان
یکی دیگر از مکان های دیدنی و گردشگری کرمان موزۀ صنعتی این شهر می باشد. در بخش مدرن این موزه آثار مختلفی از هنرمندان بزرگ دنیا دیده میشود. از مهم ترین این آثار می توان به مجسمۀ آگوست رودن، دو اثر نقاشی آب رنگ از بلا کادار و تابلویی از کاندینسکی اشاره کرد. بخش مهمی از این موزه هم به آثار هنرمند ایرانی علی اکبر صنعتی اختصاص دارد. علی اکبر صنعتی بخش زیادی از کودکی خود را در پرورشگاهی گذراند که اکنون به جای آن این موزه ساخته شده است.
15. موزه حمام
موزۀ حمام یک بنای تاریخی و یک حمام قدیمی است که این روزها تبدیل به موزه شده است. درون این موزه مجسمه های مومی برای معرفی بیشتر حال و هوای حمام قرار داده شده است. مجسمه ها کاربرد هر قسمت از حمام را مشخص کرده و به نوعی به بازدید کنندگان نمایش می دهند. در معماری این موزه از آجر های ساده و سنگ مرمر استفاده شده و نور این بنا از طریق اشکال هندسی موجود در سقف تأمین می شود. در قسمت ایوان و رختکن حمام نیز وسایلی که در قدیم استفاده می شده اند قرار گرفته است.
16. گنبد مشتاقیه
مقبرۀ مشتاق علی شاه یا همان گنبد مشتاقیه را می توانید با کاشی های زیبای آبی و سفیدش بشناسید. این بنا که از آثار اواخر دورۀ قاجار است مقبره و آرامگاه چند چهره مشهور کرمانی است؛ اما مهم ترین و مشخص ترین شخصی که در این آرامگاه آرمیده مشتاق علی شاه، عارف نامدار شعر و ادب پارسی است. از مهم ترین دلایل معروفیت مشتاق علی شاه اضافه کردن سیم چهارم به سه تار بوده است البته فلسفه های صوفیانه و دیدگاه های خاص او باعث شد تا حاکم آن زمان او رو مرتد بشمارد و سنگسار کند. این مقبره و بنا در مسجد جامع کرمان قرار دارد.
موارد بالا تنها بخشی از تاریخ، فرهنگ و دیدنی های کرمان بود و این استان دیدنی های بسیار دیگری نظیر پیست اسکی سیرچ، منطقه ای که در آن بقایای فسیل دایناسور ها کشف شد، باغ هرندی، بازار مسگرها، آتشکده زرتشتیان، مسجد ملک اشاره کرد.