جاهای دیدنی شهرکرد را یکی پس از دیگری مشاهده کردم، با اینکه برای دیدن هر کدام ذوقی وصف ناپذیر داشتم، ولی احساس اینکه حالا باید به خانه برگردم اذیتم می‌کرد. شاید لذت سفر در همین آمدن‌ها و رفتن‌ها باشد، همان‌طور که ذات زندگی چنین است. دیدن جاذبه‌های گردشگری شهرکرد در کنار آب و هوا و مناطق بکر و دست نخورده‌اش تجربه ای بی نظیر و ماندگار بود، هنوز هم نسیم خنک آبشار زرد لیمه را روی پوست صورتم احساس می‌کنم. با این حال، هنوز بلیت هواپیما نخریدم، دلم می‌خواد چند روز دیگر هم که شده در شهرکرد بمونم، بدجوری تو دو هفته با روح این شهر یکی شدم. در همین فکرها بودم که گوشیم زنگ زد، دوست دوران سربازیم بود، برگشت بهم گفت: «تا فهمیدم شهرکردی، سریع رفتم یک بلیت چارتر هواپیمای تهران به شهرکرد خریدم، میام پیشت رفیق!» یک‌دفعه قند تو دلم آب شد؛ به شهرکرد خوش آمدید.
جاهای دیدنی شهرکرد
شهرکرد پایتخت استان چهارمحال و بختیاری ایران است. این بزرگ‌ترین شهرستان استان است و در 90 کیلومتری سومین شهر بزرگ ایران یعنی اصفهان قرار دارد. شهرکرد برای محیط طبیعی، زمستان‌های سرد، آبشارها و رودخانه ها شناخته می‌شود. این شهر با ارتفاع 2070 متر بالاتر از سطح دریا است که به عنوان «سقف ایران» شناخته می‌شود. با این حال، بدون اتلاف وقت سراغ جاذبه‌های دیدنی این شهر می‌رویم:
پل زمان خان
بسیاری از پل‌های تاریخی بر روی رودخانه زاینده رود ساخته شده اند. یکی از مشهورترین آن‌ها، زمان خان است که در 27 کیلومتری شهرکرد واقع شده است. پل زمان خان توسط یکی از رهبران قبیله‌ای به نام زمان خان ساخته شده است. قبل از ساخت پل، کوهنوردان زاگرس مجبور به عبور از رودخانه زاینده رود بودند، به طوری که آن‌ها با مشکلات فراوانی مواجه می‌شدند و گاهی اوقات فرزندان آن‌ها به همین خاطر زندگی خود را از دست می دادند.
بنابراین، زمان خان که یکی از بزرگان قبیله قشقایی بود، دستور داد که پل بر روی مسیر مهاجرت اشخاص ایجاد شود؛ این دلیلی برای نام‌گذاری پل بود. پل دارای دو سوراخ پیچیده است که در سه پایه سنگی قرار دارد. پایه وسطی در مرکز رودخانه واقع شده است و یک دریچه توخالی در بالای پل قرار گرفته تا وزن ساختار را کاهش دهد.
برای تقویت، پل بر روی سنگ ساخته شده است. مواد مورد استفاده برای ساخت این بنا گچ و ملات بوده است. شما می توانید از قایقرانی در رودخانه زاینده رود تا رسیدن به پل کمال لذت را ببرید. این پل دو بار در سال 1022 هجری قمری در دوران صفویه و بار دوم در سال 1321 هجری شمسی توسط حاج عبدالحسین قزوینی، مالک دهکده جمالی، تعمیر شده است. پل به دلیل آب و هوای دلپذیر و چشم انداز طبیعی اطرافش به عنوان یکی از جاهای دیدنی شهرکرد شناخته می‌شود.
شیر سنگی
یکی از آیین‌های بومیان بختیاری، شیر سنگی است که در بالای مجسمه‌های ماندگار و برجسته قبیله قرار دارد. مردم بختیاری این شیر سنگی را که نماد شجاعت، شایستگی و ویژگی‌هایی مانند شکار و تیراندازی در جنگ و همچنین اسب سواری است را در بالای سنگ قبر این افراد می‌سازند.
در واقع، شیرهای سنگی، مجسمه‌هایی هستند که توسط سنگ‌های قیمتی ساخته شده اند و در بالای سنگ قبر افراد شجاع قبیله بختیاری در گذشته قرار می‌گیرند. در گویش بختیاری، این مجسمه‌ها را «برد شیر» می‌نامند. بردشیرها نمادی از شجاعت، جوانمردی، اعتدال و مردانگی هستند که از آگاهی، فرهنگ و اخلاق انسانی قبیله بختیاری محافظت و دفاع می‌کنند.
شگفتی این مجسمه‌ها یادآور این موضوع است که قبایل بختیاری تاریخچه خود را که با افراد اسطوره ای ساخته است، هیچ وقت فراموش نمی‌کند. بردشیرها با شمشیر، اسب، اسلحه و طرح‌های گل‌دار تزئین شده اند. همچنین اطلاعات شخصی از مرحوم نیز در پشت شیرهای سنگی حک شده است.
آبشار زرد لیمه
آبشار زرد لیمه یکی از بزرگ‌ترین آبشارهای ایران است که در ناحیه ای در قلب کوه‌های زاگرس در استان چهارمحال و بختیاری و در نزدیکی شهرکرد واقع شده است. آبشار زرد لیمه بسیار زیبا و دلپذیر است. برای رسیدن به این آبشار، باید به مدت 8 ساعت در مسیری از قبیل کوه‌ها، سنگ‌ها، دامنه‌های شیب دار و درختان بلوط زیبا عبور کرده و به بالا بروید. آبشار و مناطق اطرافش دارای چشم اندازی خیره کننده و بی انتها هستند که شما را برای چند روز دور از زندگی مدرن و پر سر و صدای شهری نگه می‌دارد.
کل منطقه توسط بلوط، لوتوس، انار وحشی و درخت گردو پوشیده شده است. آبشار زرد لیمه در میان درختان بلوط و درختان انار وحشی منحصر به فردی قرار گرفته است که آب از هر گوشه ای از آن جریان می‌یابد و شما را در رؤیاهایتان غرق می‌کند.
امام زاده حلیمه خاتون و حکیمه خاتون
حلیمه خاتون و حکیمه خاتون، دختران ابراهیم مجاب از فرزندان موسی ابن جعفر هستند که بعد از مرگ امام زاده این دو خواهر در شهر کرد ساخته شد. این ساختمان در شهرکرد واقع شده و متعلق به دوره قاجار و پهلوی است. امام زاده از آجر و گچ ساخته شده است و ساختمان اصلی در جهت جنوب، دارای یک حیاط با گنبد می‌باشد و قسمت داخلی ساختمان به شکل هشت ضلعی است.
سطح ایوان امام زاده به آسانی با گچ پوشش داده شده است. در قسمت شرقی نیز دربی برای ورود به قسمت هشت ضلعی داخلی بنا وجود دارد که توسط دو ستون سنگی پشتیبانی می‌شود و با کاشی‌های رنگارنگ تزئین شده است. در داخل حرم، یک ضریحی فلزی با دو قبر به یکدیگر متصل شده است.
در طرف دو درب بزرگ کتیبه ای است که متعلق به بنیان‌گذار این امام زاده یعنی «حاجیه خورشید بیگوم» دختر حاج محمد رضا خان شهرکی است. تاریخ 1286 هجری قمری نیز در قسمتی از این بنا ثبت شده است.
امامزاده دستگرد
مجموعه امام زاده دستگرد شامل یک دروازه بلند، راهروها با غرفه‌های مختلف و ستون‌های مجسمه ای شکل است که از سالن نماز شب (شبستان) و سقف کاذب آجری حمایت می‌کند.
شکل امام زاده هشت ضلعی می‌باشد و با آجر ساخته شده است، همچنین دارای گنبدی با پوشش دو طرفه است. دری ورودی و زریح دارای برخی از اشعار الهام گرفته از اهمیت و شخصیت امامزاده می‌باشد حکاکی شده است. این ساختمان در زمان حکومت مظفرالدین شاه توسط محمد خان که به نام خان بابا ریاحی شناخته می‌شد، مورد تعمیر قرار گرفت.
این مجموعه را می‌توان به دوران صفویه نسبت داد. یکی از مهم‌ترین و ارزشمند ترین آثار این امام زاده، کتیبه ای بر روی سنگ با خوشنویسی محمد صالح، یادگار مشهور زمان صفویه با تاریخ 1124 هجری است.
قلعه چالشتر
یکی دیکر از جاهای دیدنی شهرکرد قلعه چالشتر است. این قلعه به دوره قاجار باز می‌گردد و در شهر چالشتر و در استان شهرکرد واقع شده است. خانه احمد خان و محمود خان چالشتری در اواخر دوران قاجار با تلاش پدرشان، رَحِم چالشتری، پسر محمد رضاخان ساخته شد. اعدادی که بر روی ستون‌های این قلعه حکاکی شده است، تاریخ 1323 هجری قمری را نشان می‌دهد. قلعه شامل مدخل، تالارها، اتاق‌های داخلی و خارجی، حمام، اسطبل‌ها و سایر بخش‌های دیگر است.
این ساختمان در دو بخش ساخته شده و حدود 12000 متر مربع مساحت دارد که به سبک هنر قاجاریه ساخته شده است. ساختمان شمالی تا دهه هفدهم مورد استفاده قرار می‌گرفت، در حالی که ساختمان جنوبی حدود 90 درصد تخریب شده بود که توسط مهندسین از نو بازسازی شد.
مسجد جامع شهرکرد
این مسجد در روستای شهرک در شرق شهرکرد واقع شده است. مسجد جامع در فصل زمستان مکانی جالب برای نماز شبانه است. این بنا توسط آجر‌های ضخیم ساخته شده است و ساختار آن ثابت و سخت می‌باشد. تاریخ این بنای تاریخی به 27 محرم 1353 هجری قمری می‌رسد. احتمالاً مسجد در زمان حمله مغول به ایران خراب شد، اما خوشبختانه توسط محمدعلی بیک، فرمانده مشهور نادر شاه از دوباره بازسازی شد.
قلعه جونقان
جونقان شهری کوچک در 38 کیلومتری جنوب غربی شهرکرد می‌باشد که بخش مسکونی خان‌های قبیله بختیاری بوده است. در سال 1939، علی قلیخان سردار اسعد، برای اهداف مسکونی خود که چشم انداز متفاوت داشتند، این قلعه یا کاخ را به مساحت 14000 مترمربع ساخت. نماد معماری این ساختار، یعنی ستون‌های سنگ مورد توجه گردشگران و مسافران است. هر ستون سنگی متشکل از قطعه‌های مختلفی از اشکالی هندسی است که به صورت متقارن در بالای یکدیگر قرار دارند.
مسجد جامع چالشتر
این مسجد در سال 1267 هجری قمری توسط حاج محمد رضا خان چالشتری، در فاصله 9 کیلومتری شهر شهرکرد، ساخته شد. مصالح ساختمانی آن سنگ، آجر و کاشی است. این شامل چهار بالکن، یک محل برای نمازخانه، یک حوضچه (حوض خانه) و ورودی است. در داخل تالار جنوبی برای نمازهای شبانه، یک آدیوموم چوبی زیبا وجود دارد که دارای کتیبه قران مقدس بر روی چوب است.
قلعه تک
این قلعه در نزدیکی کوه‌های جهان بین قرار دارد که مشرف بر روستای تک است. این قلعه مساحتی در حدود 7000 متر مربع را پوشش می‌دهد و در 45 کیلومتری شهرکرد قرار دارد؛ و ستون‌هایش در ساختار منحنی شکل ساخته شده است. همچنین، سه حوضچه سنگی با کاشی کاری در حیاط قلعه وجود دارد.
تالاب سولقان (سولگان)
تالاب سولقان یکی دیگر از جاهای دیدنی شهرکرد که در 70 کیلومتری این شهر قرار دارد. اکوسیستم زیبای این تالاب هر ساله سیل عظیمی از گردشگران را به خود می‌خواند. مساحت تالاب بيش از هشت کيلومتر مربع (115 هکتار) است و عمق آب آن به دلیل بی توجهی نسبت به گذشته کمتر شده است. با این حال، هنوز هم مهاجرت پرندگان و وجود گل‌های زیبا و رنگارنگ در بهار و تابستان، زیبایی این منطقه را دو چندان کرده است. از پرندگان گوناگونی که در اين تالاب شناسایی شده اند می‌توان به يوزگنبی، قورقور، چنگر و قزل غاز اشاره کرد.
قلعه شلمزار
این قلعه و باقی مانده از قلعه‌های نجف قلی خان در شلمزار واقع شده و توسط فرمانداران محلی (خنس) قبیله بختیاری ساخته شده اند. قلعه شلمزار که مساحت 1000 متر مربع را پوشش می‌دهد در سال 1307 هجری قمری توسط «مرتضی قلی خان سمسام» ساخته شد.
این ساختمان مستطیلی شکل دارای دو طبقه است، در طبقه اول تعدادی اتاق، تالار و سقف خشتی وجود دارد. در مقابل این اتاق‌ها، ظروف سنگی با تزئینات زیبا ساخته شده اند. طبقه دوم کاملاً تخریب شده و جیزی برای مشاهده وجود ندارد.
چرا باید به شهرکرد سفر کرد؟
در قرن هفتم، شهرکرد و حومه آن تحت حکومت اتابکان فارس و لرستان قرار گرفت. پس از چندین دهه به دلیل گسترش زندگی، دِه کرد به اسم شهرکرد تغییر نام داد و به دلیل آب و هوای خوب و زیبایی طبیعی اش مشهور شد. نام قدیم شهرکرد از زمان عصر زندیه گوش به گوش شنیده می‌شد؛ با این حال، با توجه به یافته‌های باستان شناسان در اطراف شهر، تخمین زده می‌شود تپه‌های این شهر یکی قدیمی‌ترین مکان‌های زندگی انسان است. لازم به ذکر است که متون تاریخی به مکان دیگری به نام چالشتر در شهرکرد اشاره کرده اند که بقایای قلعه این مکان هنوز هم دیده می‌شود.
در حال حاضر، افرادی که در شهرکرد زندگی می‌کنند سه پیشینه عمده دارند: بختیاری، قشقایی و مردم فارسی زبان بومی؛ با این حال، زبان اصلی مردم شهر کردی است ولی زبان فارسی را نیز به خوبی متوجه می‌شوند. شهرکرد برای اولین بار توسط کشاورزان عشایر توسعه یافت، زیرا منطقه ای دارای مراتع وسیع و چندین چشمه بود. به تدریج بعدها توسط مهاجران اصفهانی که در حومه و روستاهای اطراف شهرکرد زندگی می‌کردند، کسب و کارهایی مانند کشاورزی، باغبانی، ساخت کلاه، تجارت نفت و پشم و سایر صنایع رونق بیشتری گرفت.
شهرکرد دارای آب و هوای نیمه مرطوب با تابستان‌های ملایم و زمستان‌های بسیار سرد است. دمای متوسط سالانه در شهرکرد 5 درجه سانتیگراد است. حداقل و حداکثر دما مطلق ثبت شده در شهرکرد در طی 30 سال گذشته به ترتیب 32- درجه سانتیگراد و 42+ درجه سانتیگراد بوده است. وجود جاذبه‌های طبیعی و تاریخی در این منطقه باعث رونق هر چه بیشتر این شهر از منظر توریستی و گردشگری شده است. جاهای دیدنی شهرکرد در کنار طبیعت بکر این منطقه از ایران، دلیل قانع کننده ای برای سفر به این شهر منحصر به فرد است.